
Aksaray; sanayi tesisleri, üretim işletmeleri, atölyeler, tarım ve gıda sektöründeki yoğun faaliyetleriyle İç Anadolu Bölgesi’nin önemli üretim merkezlerinden biridir. Aksaray Merkez, Ortaköy, Eskil, Gülağaç, Güzelyurt ve Sultanhanı gibi ilçelerde her yıl yüzlerce işletme faaliyet göstermektedir. Bu işletmelerde çalışan sağlığının korunması ve iş güvenliği standartlarının sağlanması açısından ortam ölçümü kritik bir zorunluluktur.
Peki ortam ölçümü nedir, neden yapılır ve Aksaray’da işletmeler için neden bu kadar önemlidir?
İşte tüm detaylar…
Ortam Ölçümü Nedir?
Ortam ölçümü; iş yerindeki fiziksel, kimyasal ve biyolojik risklerin seviyesini tespit etmek amacıyla yapılan teknik ölçümlerin bütünüdür. Amaç, çalışanların maruz kaldığı ortam koşullarının yasal sınırlar içinde olup olmadığını belirlemektir.
Ortam ölçümlerinin kapsamı şunlardır:
- Toz ölçümü (inhaler, total, solunabilir toz)
- Gürültü ölçümü
- Aydınlatma şiddeti ölçümü
- Titreşim ölçümü
- Gaz ve kimyasal ölçümleri (VOC, CO, CO₂, solventler vb.)
- Termal konfor ölçümleri
- Havalandırma yeterlilik ölçümleri
Bu ölçümlerin tamamı, iş sağlığı ve güvenliği (İSG) mevzuatında zorunlu tutulmaktadır.
Aksaray ve İlçelerinde Ortam Ölçümünün Önemi
Aksaray’ın sanayi ve tarım ağırlıklı üretim yapısı, çalışanların çeşitli risklere maruz kalmasına neden olmaktadır. Bu nedenle ortam ölçümü, sadece yasal bir gereklilik değil, aynı zamanda çalışan sağlığını koruyan temel bir güvenlik uygulamasıdır.
1. Sanayi Tesislerinde Maruziyet Risklerinin Tespiti
Aksaray Organize Sanayi Bölgesi’nde metal işleme, gıda, plastik, kimya, tekstil ve mobilya sektöründe birçok işletme bulunmaktadır. Bu işletmelerde özellikle:
- Solunabilir tozlar
- Kimyasal buharlar
- Gürültü
- Termal konfor dengesizliği
gibi riskler oldukça yüksektir. Düzenli ortam ölçümü yapılmadığında çalışanlar kalıcı meslek hastalıkları riskiyle karşı karşıya kalabilir.
2. Yasal Zorunlulukların Yerine Getirilmesi
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ilgili yönetmelikler gereği işletmeler:
- Periyodik ortam ölçümlerini yaptırmakla,
- Çalışanların maruziyet düzeylerini kayıt altına almakla,
- Limit değer aşımı varsa düzeltici faaliyet uygulamakla
yükümlüdür.
Aksaray’daki denetimler son yıllarda arttığından, düzenli ölçüm yaptırmayan firmalar ciddi cezalarla karşılaşabilmektedir.
3. Çalışan Sağlığının Korunması
Ortam ölçümü sayesinde:
- Toza bağlı meslek hastalıkları
- Kimyasal maruziyet kaynaklı sağlık sorunları
- Gürültüye bağlı işitme kaybı
- Titreşim kaynaklı dolaşım bozuklukları
önceden tespit edilir ve gerekli önlemler alınır.
Bu da hem çalışan verimliliğini artırır hem de iş kazalarını azaltır.
4. Üretim Kalitesinin ve Verimliliğin Artması
İyi havalandırılan, doğru aydınlatılmış ve gürültü dengelenmiş bir iş yeri:
- Çalışan konsantrasyonunu artırır,
- Hata oranını düşürür,
- Üretim sürecini daha verimli hale getirir.
Aksaray gibi büyüyen üretim merkezlerinde rekabet avantajı sağlar.
5. Kurumsal İtibar ve Müşteri Güveni
Birçok ulusal ve uluslararası firma, tedarikçi değerlendirmesi yaparken ortam ölçümü raporlarını talep eder. Düzenli ölçüm yapan işletmeler:
- Kurumsal güven sunar,
- Denetimlerden sorunsuz geçer,
- İhracat yapan firmalar için ek avantaj sağlar.
Aksaray ve İlçelerinde Hangi İşletmeler Ortam Ölçümü Yaptırmalıdır?
Aşağıdaki sektörlerde faaliyet gösteren tüm işletmelerin ölçüm yaptırması zorunludur:
- Fabrikalar, atölyeler
- Gıda üretim tesisleri
- Maden ve taş ocakları
- Plastik ve kimya tesisleri
- Mobilya ve tekstil üretim merkezleri
- Metal işleme ve döküm tesisleri
- Tarım işletmeleri ve hayvancılık tesisleri
- Depolar ve lojistik alanları
Kısacası çalışanı olan her işletme ortam ölçümünü periyodik olarak yaptırmalıdır.
Aksaray İlçelerinde Ortam Ölçümü Hizmetleri
Aksaray’ın tüm ilçelerinde profesyonel ortam ölçümleri yapılmaktadır:
- Aksaray Merkez
- Sultanhanı
- Güzelyurt
- Ortaköy
- Eskil
- Gülağaç
Her ilçenin sektörel yapısı farklı olduğundan, ölçümlerde kullanılan yöntemler ve raporlama standartları değişiklik gösterebilir.
Ortam Ölçümü Ne Sıklıkla Yapılmalıdır?
Genel standart:
- Yılda 1 kez periyodik ortam ölçümü
- Riskli sektörlerde 6 ayda bir ölçüm
Yasal bildirimlerde ve denetimlerde sunulacak raporlar bu periyotlarda hazırlanmalıdır.
Sonuç: Aksaray’da İşletmeler İçin Ortam Ölçümü Hayati Bir Gerekliliktir
Aksaray ve ilçelerinde faaliyet gösteren tüm işletmeler için ortam ölçümü:
- Çalışan sağlığını korur,
- Yasal zorunlulukları karşılar,
- Meslek hastalıklarını önler,
- Üretim verimliliğini artırır,
- Denetimlerde işletmeye avantaj sağlar.
Bu nedenle ortam ölçümleri düzenli, doğru cihazlarla ve yetkili laboratuvarlar tarafından yapılmalıdır.





